سد چمشیر بخشی از تاریخ ایران را غرق می کند!
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۶۲۸۰۱
آفتابنیوز :
سد «چمشیر» در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان در استان کهگیلویه و بویراحمد و روی رودخانه زهره در مراحل پایانی ساخت قرار دارد و شمارش معکوس برای آبگیری آن نگرانیها را درباره تکرار یک فاجعه دوچندان کرده است؛ سدی که روی سازند گچساران، یعنی همان سازندی که سد گتوند روی آن بنا شده، ساخته شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در سال ۱۳۹۶ در نتیجه گمانهزنی و ارزیابی اولیه باستانشناسان در محدوده آبگیری سد چمشیر، ۱۲۰ محوطه باستانی شناسایی شد. کاوشگران همچنین، استقرارگاههای موقت زیادی متعلق به عشایر کوچرو را شناسایی کردهاند.
به گفته محمدتقی عطایی ـ سرپرست هیات فصل اول گمانهزنی نجاتبخشی ـ کهنترین شواهد بهدست آمده از حوضه آبگیر سد چرمشیر در شهرستان گچساران به دوره «فراپارینه سنگی» ـ در حدود ۱۶ هزار تا ۱۰ هزار سال پیش ـ مربوط میشود. سپس با وقفهای طولانی، شواهد اندکی از استقرارگاهی از اواخر دوره نوسنگی بهدست آمده که متعلق به شش هزار سال قبل است. از دیگر کشفیات باستانشناختی در محدودهی این سد میتوان به استقرارگاهی از دوره «عیلام میانه» اشاره کرد که دارای هر دو سنت سفالگری شوشانی و انشانی است. اگرچه چند دژ و قلعه از دورهی پسا-هخامنشی و ساسانی اهمیت این محدوده را در دورههای مذکور نشان میدهند اما اوج توجه به این منطقه در قرون میانه اسلامی بوده که نشان از تراکم جمعیتی بالایی در منطقه دارد.
نظر این باستانشناس بر آن بود که محدوده سد «چمشیر» قابلیت بالایی برای پاسخگویی به برخی از مبهمترین مسائل باستانشناسی ایران درباره کوچنشینان دورههای مختلف خواهد داشت.
با وجود آنکه در گمانهزنیهای اولیه ۱۲۰ محوطه باستانی در حوضه آبگیر سد چمشیر شناسایی شد، اما کاوشهای نجاتبخشی فقط در بخشی از این محوطهها انجام شد. در آخرین کاوش که تیرماه ۱۴۰۱ آغاز شد به چهار متخصص باستانشناسی ۳۴ روز فرصت داده شد تا کاوشهای نجاتبخشی و مستندنگاریها را تکمیل کنند.
سعید امیرحاجلو ـ سرپرست هیأت باستانشناسی کاوش محوطه تاریخی شماره ۱۰۶ در حوضه آبگیر سد چمشیر ـ اکنون گزارشی از آخرین نتایج کاوش در این محوطه باستانی ارائه کرده است که براساس یافتههای کاوشگران، گفت: در مطالعات فاز میدانی و کاوش محوطه ۱۰۶، شواهدی از جمله ساختارهای معماری سنگی، قطعات سفال دوران ساسانی تا سدههای میانی اسلامی، اشیاء سنگی و شیشهای شناسایی و مستندنگاری شد.
او افزود: بر پایه تقدّم و تأخر ساختارها، عمق پیدایش ساختارها، شیوه ساختوساز، اختلاف پهنای دیوارها، نوع مصالح و مواد فرهنگی در لایههای همسطح، به نظر میرسد نخستین دوره معماری در این محوطه، متعلّق به دوره ساسانی است که بازسازیهایی را در دو فاز نشان میدهد و ساختارهایی منظم با قلوهسنگ، ملات گچ و اندود گچ شکل گرفته است.
استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه تربیت مدرس همچنین اظهار کرد: درباره چیستی و نوع استقرار در محوطه ۱۰۶ در عصر ساسانی، با توجه به کیفیت ساختارهای معماری، چشمانداز جغرافیایی پیرامون محوطه و وجود دو استودان در صخرههای جنوبی مشرف به محوطه، میتوان فرضیههای استقرار فصلی زمستانی، تفرّجگاه یا یک دسکرة ساسانی را مطرح کرد.
این باستانشناس افزود: پس از آن، جوامع نیمه یکجانشین در سدههای میانی اسلامی، به ساختوساز روی دیوارهای کهنتر اقدام کردهاند. ساختارهای سنگی با ملات گل، چیدمان نامنظمتر و پهنای متغیر دیوارها به این دوره از استقرار تعلّق دارند.
امیرحاجیلو یادآور شد: کاوش محوطه تاریخی شماره ۱۰۶ در محدوده آبگیر سد چمشیر در شهرستان گچساران در قالب طرح ارتباط با جامعه و صنعت و بر اساس تفاهمنامهای میان دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگاه میراث فرهنگی انجام شد و فاز میدانی آن با هدف «نجاتبخشی و مستندنگاری شواهد باستانشناختی منقول و غیرمنقول به منظور شناخت ویژگیهای فرهنگی، تبیین کاربریها، گاهنگاری و حفاظت از آثارِ قابلِ حفاظت محوطه» به اجرا درآمد.
این باستانشناس افزود: در فاز کتابخانهای و نظری، مطالعاتی با هدف «تبـیین اهمیت و جایگاه محوطه در سلسله مراتبِ استقرارهای نواحی پیرامون رودخانه زهره و تبیین الگوهای معیشت جوامع محلی در این ناحیه در دوران ساسانی و اسلامی» در دست انجام است و بر اساس آن تفاهمنامه، تا اردیبهشت ۱۴۰۲ در جریان خواهد بود.
رحیم دادینژاد ـ معاون میراثفرهنگی کهگیلویه و بویراحمد ـ پیشتر گفته بود که آثار کشفشده از کاوشهای چمشیر پس از مرمت به موزه یاسوج منتقل میشود.
منبع: خبرگزاری ایسنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: سد چمشیر آثار تاریخی ایران باستان شناسی نجات بخشی سد چم شیر آبگیر سد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۶۲۸۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تابوتهای باستانی محوطه «جوبجی» متعلق به سال ۹۸ هستند
ویدیویی از تابوتهای باستانی در محوطه ایلامی جوبجی رامهرمز که کاربران شبکههای اجتماعی میگویند «برای انتقال آنها اقدامی نشده است» در فضای مجازی دست به دست میشود.
کارگری در این ویدیو خطاب به مقامات محلی میگوید که «۱۲ ماه اینجا هستیم. جسد موجود در تابوتها سالم بودند اما به دلیل شرایط بد نگهداری و مراقبت جسدهای باستانی نابود شدند.»
به گزارش ایسنا، این در حالی است معاون میراث فرهنگی خوزستان در این باره گفت: این تابوتها مربوط به مراحل کاوشهای فصل پنجم در سال ۱۳۹۸ است.
سیدمحسن حسینی اظهار کرد: با صدور مجوز فصل پنجم کاوش از سوی پژوهشگاه میراثفرهنگی کشور، هیأت باستانشناسی به منظور کاوش علمی و نجاتبخشی در محل محوطه تاریخی جوبجی حضور یافت که به دنبال آن، کاوش کاملاً علمی باحضور کارشناسان متخصص باستانشناس و مرمتگر انجام شد که حاصل این کاوشها کشف تعدادی تابوت بود که در بعضی از آنها بقایای اسکلت انسانی وجود داشت.
معاون میراثفرهنگی خوزستان ادامه داد: از همینرو، باحضور کارشناس مرمتگر در هیأت، اقدامات علمی و مرمتی اولیه روی تابوتها و اسکلتها انجام شد و سپس با ساماندهی اصولی، همه تابوتها به منظور اقدامات بعدی از جمله مستندنگاری و مرمت، به کارگاه و آزمایشگاه پایگاه میراثجهانی منتقل شدند که در محیط آزمایشگاهی و کاملاً علمی مطالعات و اقدامات حفاظتی انجام شد و در حال حاضر نیز این تابوتها در انبار قرار دارند و به محض راهاندازی موزه باستانشناسی رامهرمز، همه اشیاء و تابوتها به موزه رامهرمز انتقال خواهند یافت.
ایسنای خوزستان همان سال گزارشی با نام «ماجرای تابوتهای جوبجی چیست؟» از کشف این تابوتها تهیه و منتشر کرد.
او افزود: از آغاز کار دولت مردمی حفظ و حراست از اموال و اشیای ملی در اولویت کار میراثفرهنگی قرار گرفته و در سال جدید هم به منظور ساماندهی این تابوتها و نیز اشیا و اموال فرهنگی پنج شهرستان دیگر، تامین اعتبار انجام دادهایم.
حسینی با اشاره به ویدیوی منتشر شده، گفت: بعد از گذشت پنج سال دوباره یک خبر که در زمان خود پاسخ داده شده بود را بازپخش کردهاند.
در هر هیات کاوش باستانشناسی حداقل یک نفر مرمتگر و یک نفر استخوانشناس وجود دارد که اقدامات و موارد حفاظتی اولیه را روی اشیای مکشوف انجام میدهند.
معاون میراثفرهنگی خوزستان خاطرنشان کرد: اشیا و اموال حاصل از کاوشهای جوبجی در محل استاندار و مخزن امن قرار دارند، بخش از کشفیات هم در مجهزترین آزمایشگاههای میراثفرهنگی کشور توسط کارشناسان مرتبط و مجرب در دست بررسی هستند.
کانال عصر ایران در تلگرام